Ivo Victoria in Pittsburgh: dag 27.

Musea en ik, het is moeilijk. Maar ik ben van goede wil. Gisteren ging ik naar de Mattress Factory. Moderne kunst. Er zaten een paar aardige dingen bij, zeg maar. Tot ik op de zo goed als verduisterde tweede verdieping arriveerde, volledig gewijd aan werk van James Turrell. Voor een installatie, genaamd Pleiades, moet je een lange verduisterde gang in die schuin omhoog loopt en uitkomt op een balkon waarop twee stoelen staan met zicht op een lege ruimte. Dit weet ik alleen omdat een andere bezoeker de zaklamp van zijn iPhone aan deed. Samen met hem liep ik terug en nam de lift naar een andere verdieping. Maar eenmaal daar dacht ik: nee, ik wil dit zien. Dus ik ging terug, schuifelde in complete duisternis door die smalle gang naar boven en ging zitten op één van de stoelen. Het bordje bij de lift had gezegd: ‘The piece takes about 15 minutes to be seen.’
Ik staarde in de donkere ruimte voor mij. Ik bewoog mijn hand voor mijn ogen en kon ternauwernood een beweging ontwaren – zo donker. Op mijn netvlies speelden vlekken, zoals je ziet wanneer je je ogen sluit. De hele tijd zat ik daar alleen, hoorde de voetstappen van andere bezoekers die halfweg de gang al terugliepen of helemaal niet naar binnen durfden of wilden. Ik bleef staren. En plots, na een minuut of tien, besefte ik dat die witte vlekken, die nauwelijks zichtbare schemering van licht die ik aan mijn eigen ogen had toegeschreven zich in feite in de kamer voor mij afspeelden, ergens op de achterste wand wellicht, een verbijsterend subtiel spel van licht en ruimte, alleen te zien voor wie de tijd nam om samen te vallen met het kunstwerk. Het was ongelofelijk. Deze beschrijving doet de ervaring schromelijk te kort maar gedurende enkele minuten voelde ik me dankbaar en zielsgelukkig.